Hiến máu có nên là phong trào?

HIẾN MÁU CÓ NÊN LÀ PHONG TRÀO ?

Tối 14/6/2021, đài truyền hình VTV1 có chuyên mục về hiến máu. Không lạ, vì 14/6 chính là ngày Thế giới tôn vinh người hiến máu. Khi tham gia hiến máu, dưới con mắt của những nguời bình thường thì người hiến máu chỉ là một người bình thường, nhưng trong ánh mắt tuyệt vọng của những người bệnh “thập tử nhất sinh” thì họ lại là những người anh hùng. Trong những trường hợp mất máu nặng, tiền tài, địa vị chỉ là con số “O”, chỉ có những giọt máu từ những người hiến tặng mới có thể giành lại mạng sống cho người bệnh.

Cách đây 3 tuần, Bệnh viện Hùng Vương tiếp nhận 1 trường hợp cấp cứu từ tuyến dưới chuyển lên trong tình trạng truỵ tim mạch do xuất huyết nội, người bệnh bắt đầu có triệu chứng rối loạn vận mạch. Ca mổ có sự phối hợp với Bệnh viện Chợ Rẫy kéo dài hơn 4 giờ đồng hồ, sử dụng hết 28 đơn vị máu và chế phẩm máu đã cứu được người phụ nữ thoát khỏi lưỡi hái tử thần. Một người đàn ông không rơi vào cảnh goá vợ. Ba đứa trẻ nhỏ thoát khỏi cảnh mồ côi mẹ. Nhờ có những dòng máu chảy xuống mà khói nhang không có cơ hội bay lên. Không có máu, không có bất cứ cơ hội nào cho người phụ nữ này.

Là bệnh viện chuyên khoa sản, nhu cầu máu để cấp cứu và điều trị tại Bệnh viện Hùng Vương rất cao, bình quân mỗi tuần sử dụng hơn 50 đơn vị. Có thể chính vì thường xuyên sử dụng máu nên phong trào hiến máu tình nguyện tại Bệnh viện Hùng Vương cũng rất sôi nổi và ổn định. Hàng chục năm nay, đều đặn mỗi năm Bệnh viện Hùng Vương tổ chức 3 ngày hội hiến máu, trường hợp khan hiếm máu thì sẽ có tổ chức đột xuất thêm. Bình quân hàng năm, 1.000 nhân viên tham gia hiến khoảng 500 đơn vị máu. Năm 2020, do dịch bệnh Covid, lượng máu khan hiếm, bệnh viện đã tổ chức 5 đợt hiến máu với 622 lượt người tham gia và thu về 811 đơn vị máu sạch. 6 tháng đầu năm 2021, lại báo động do lượng máu dự trữ của thành phố giảm vì dịch Covid, bệnh viện đã tổ chức 2 đợt lấy máu và đóng góp cho Ngân hàng máu 490,5 đơn vị máu.

Cho tới nay, hiến máu tại Bệnh viện Hùng Vương vẫn được coi là phong trào. Bởi nó thực sự có sức sống, có sức thu hút lớn trong cán bộ nhân viên. Từ phong trào hiến máu trong các năm qua tại Bệnh viện Hùng Vương đã xuất hiện những gia đình hiến máu tiêu biểu: hàng chục gia đình cả vợ chồng hoặc anh chị em cùng tham gia hiến máu và tiêu biểu nhất là 1 gia đình 3 mẹ con cùng tham gia hiến máu 87 lần; những cá nhân hiến máu tiêu biểu: 51 người hiến trên 20 lần, 13 người hiến trên 30 lần, 4 người hiến trên 40 lần và 1 người hiến 83 lần liên tục trong 26 năm. Chính nhờ có những tấm gương tiêu biểu này đã thổi hồn cho phong trào thi đua giữa các khoa phòng, các cá nhân cùng tham gia hiến máu và duy trì hoạt động này một cách tự giác.

Có quan điểm cho rằng không nên coi vận động hiến máu là phong trào, bởi e ngại không có tính bền vững như nhiều phong trào mang tính hình thức như hiện nay. Nếu tỉ lệ người hiến máu lặp lại trong cả nước hiện nay vào khoảng 15% thì tại Bệnh viện Hùng Vương, tỉ lệ này gần 63%. Tới nay, hiến máu tại Bệnh viện Hùng Vương không còn là tổ chức vận động hiến máu mà chỉ đơn giản là tổ chức hiến máu. Chỉ trong những trường hợp đặc biệt, kế hoạch hiến máu mới có chữ vận động, và khi đó kết quả đạt được luôn cao hơn kỳ vọng. Đơn cử như trong dịp Tết Kỷ Hợi 2020, dù bệnh viện mới tổ chức hiến máu được 1 tháng nhưng do nhu cầu cấp thiết về máu cho dịp Tết nên khi nhận được yêu cầu từ Trung tâm Hiến máu nhân đạo thành phố, sáng 25 tháng Chạp vẫn có 67 cán bộ nhân viên chưa tham gia lần trước sẵn sàng chìa tay hiến máu trước khi về quê nghỉ. Hay như ngày 27/5/2021, khi toàn bệnh viện phải tập trung cao nhất cho tăng cường chống dịch, hàng đêm các nhóm lấy mẫu ngoài cộng đồng phải thay nhau lên đường. Tình hình thiếu máu trầm trọng khi Ngân hàng máu thành phố còn chưa tới 5.000 đơn vị, khiến Ban chỉ đạo vận động hiến máu thành phố phải điện đề nghị bệnh viện hỗ trợ với yêu cầu được nhiêu hay nhiêu. Vậy là đợt hiến máu đột xuất được tổ chức với hy vọng có được 100 túi máu. Kết quả đã có 204 túi máu với 262 đơn vị máu quí như vàng được giao cho Ngân hàng máu. Có được kết quả này chính là nhờ phong trào hiến máu đã ăn sâu trong đời sống sinh hoạt tại Bệnh viện Hùng Vương một cách thực chất.

Như vậy, có thể thấy rằng, điều cốt yếu để hiến máu tình nguyện có thể đáp ứng được nhu cầu cấp cứu và điều trị của ngành y tế không hẳn là việc duy trì hình thức phong trào hay tổ chức thành những đội nhóm tình nguyện có cam kết mà phải hình thành và duy trì được ý thức tự giác tham gia trong cộng đồng. Nếu đó là một phong trào thực chất, đúng nghĩa như tại Bệnh viện Hùng Vương, thiết nghĩ vẫn có thể nên được duy trì và phát triển.