Bất Sản Thể Chai là gì?
Bất sản thể chai (BSTC) là tình trạng hiếm gặp trong đó thể chai, một cấu trúc chất trắng quan trọng kết nối hai bán cầu của não, bị thiếu một phần hoặc hoàn toàn. Thể chai đóng vai trò trong việc truyền tín hiệu thần kinh giữa hai bán cầu não, giúp phối hợp các chức năng não bộ. BSTC có thể xảy ra đơn lẻ hoặc kết hợp với các bất thường khác, và thường không thể chẩn đoán trước giữa thai kỳ vì sự phát triển của thể chai xảy ra trong giai đoạn này.
Nguyên nhân
Nguyên nhân cụ thể của BSTC không phải lúc nào cũng được xác định rõ, nhưng có thể bao gồm:
- Yếu tố di truyền: Bất thường gen có thể gây BSTC.
- Nhiễm trùng hoặc chấn thương trong thai kỳ: Một số nhiễm trùng hoặc chấn thương có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thể chai.
- Tiếp xúc với chất độc hại: Tiếp xúc với một số chất độc hại trong thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ BSTC.
- Bất thường nhiễm sắc thể: Một số trường hợp BSTC liên quan đến bất thường nhiễm sắc thể như hội chứng Down hoặc các tình trạng di truyền khác.
- Xét nghiệm và Các Bước Tiếp Theo
Nếu BSTC được nghi ngờ, bác sĩ có thể đề xuất các xét nghiệm và bước tiếp theo sau:
- Siêu âm chuyên sâu hệ thần kinh thai nhi: Để kiểm tra sự phát triển của não và phát hiện các dấu hiệu của BSTC.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): Cung cấp hình ảnh chi tiết về cấu trúc não, giúp đánh giá mức độ và ảnh hưởng của BSTC.
- Xét nghiệm di truyền: Bao gồm chọc ối hoặc xét nghiệm DNA để kiểm tra bất thường nhiễm sắc thể hoặc các tình trạng di truyền có thể liên quan.
- Tư vấn di truyền: Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân, nguy cơ và các lựa chọn trong tương lai.
Chăm Sóc Trong Thai Kỳ
- Siêu âm định kỳ: Để theo dõi sự phát triển của em bé và phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn.
- Khám thai định kỳ: Để theo dõi sức khỏe của bạn và em bé, và chú ý đến các thay đổi trong chuyển động của em bé.
Tình Trạng Sau Sinh
Chẩn đoán bất sản thể chai không thể dự đoán chính xác tình trạng phát triển tâm thần của của em bé sau khi sinh. Một số trẻ có BSTC có thể phát triển bình thường, trong khi những trẻ khác có thể gặp phải:
- Chậm phát triển hoặc vấn đề về trí tuệ
- Khó khăn trong phối hợp vận động
- Vấn đề về hành vi và xã hội
- Co giật, hoặc suy giảm thị lực và thính giác
Tùy thuộc vào mức độ và các bất thường kèm theo, bạn có thể cần sự tư vấn và chăm sóc của bác sĩ thần kinh nhi khoa hoặc chuyên gia y học thai nhi.
Kim Peek: Một Ví Dụ Nổi Bật
Kim Peek, một trường hợp nổi bật của bất sản thể chai, là một ví dụ đáng chú ý. Peek được biết đến với khả năng nhớ khủng khiếp và khả năng đọc nhanh, một khả năng khiến ông nổi tiếng như một “nhà nhớ” siêu phàm. Kim Peek không có thể chai, dẫn đến những khác biệt trong cách thức hai bán cầu não của ông giao tiếp với nhau. Dù gặp phải các thách thức về phối hợp và khả năng vận động, Peek đã có thể đạt được nhiều thành tựu đáng kể nhờ vào khả năng ghi nhớ phi thường của mình. Trường hợp của Peek cho thấy rằng BSTC có thể dẫn đến những kết quả rất khác nhau, tùy thuộc vào mức độ và cách thức bù đắp của não bộ.
Nguy Cơ Tái Phát
Nguy cơ tái phát BSTC trong các thai kỳ sau phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản:
- BSTC đơn lẻ: Nguy cơ tái phát thường khoảng 1% đến 2%.
- BSTC liên quan đến hội chứng di truyền: Nguy cơ tái phát sẽ phụ thuộc vào mô hình di truyền của hội chứng đó.
Hình 1 Hình ảnh thể chai bình thường (hình vẽ - kenhub.com và hình siêu âm ngả âm đạo)
Hình 2 Hình ảnh siêu âm của bất sản thể chai hoàn toàn
Hình 3 Kim Peepk nhân vật nổi tiếng về bất sản thể chai (Nguồn: Wikipedia)
Tài liệu tham khảo: https://www.isuog.org/clinical-resources/patient-information-series/patient-information-pregnancy-conditions/brain/agenesis-of-the-corpus-callosum.html
Bài viết khác
- Khám đặt hẹn - Khám chuyên gia (07-11-2022)
- Đăng ký trực tiếp theo số thứ tự tại bệnh viện (07-11-2022)
- Hành trình kỳ diệu: Từ giấc mơ đến hồi sinh trẻ sinh non 26 tuần tại Bệnh viện Hùng Vương (10-01-2025)
- Điều trị ngoại trú thai bám vết mổ cũ (10-01-2025)
- Tật đầu nhỏ (10-01-2025)