1. Giới thiệu: Sặc sữa là một tình huống cấp cứu phổ biến đặc biệt ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, đây là hiện tượng sữa trào vào đường thở khiến trẻ khó thở, tím tái, có thể gây ngừng thở. Nếu không sơ cứu kịp thời, có thể gây ảnh hưởng tính mạng cho trẻ. Hãy cùng tìm hiểu cách nhận biết, xử lý và phòng ngừa tình trạng này để bảo vệ an toàn cho các bé nhé!
2. Nguyên Nhân:
- Sặc sữa thường xảy ra khi:
+ Cho trẻ bú không đúng tư thế; bú quá no hoặc quá nhanh
+ Cho trẻ bú khi đang khóc, đang ho; hoặc cho trẻ bú khi trẻ đang ngủ
+ Sữa mẹ nhiều khiến trẻ nuốt không kịp;
+ Núm vú cao su có lỗ thông quá rộng khiến sữa chảy nhiều;
+ Trẻ sinh non tháng nên phản xạ bú-nuốt kém;
+ Trẻ bị dị tật bẩm sinh vùng hầu họng như sứt môi, hở hàm ếch…
3. Dấu Hiệu Nhận Biết:
- Những dấu hiệu trẻ bị sặc sữa bao gồm:
+ Khó thở hoặc thở khò khè.
+ Da mặt và môi chuyển màu xanh.
+ Trẻ hoảng loạn, khóc to.
+ Nôn hoặc ói sữa ra ngoài.
- Đối với những trẻ đẻ non, đặc biệt là trẻ suy dinh dưỡng, trẻ có dị tật vùng hàm mặt, trẻ có tình trạng giảm cơ lực (nhược cơ) thì phản xạ ho kém hơn. Dấu hiệu sặc sữa ở những trẻ này diễn ra khá là yên tĩnh, chủ yếu là biểu hiện bằng triệu chứng tím. Giai đoạn đầu sẽ là tím ở quanh môi, quanh góc mũi, có thể thở nhanh, hoặc thở chậm, ngừng thở.
4. Quy Trình Xử Lý Cấp Cứu
- Xử lý đúng cách trong những phút đầu tiên ngay sau khi bé bị sặc là điều vô cùng quan trọng, giúp trẻ nhanh chóng thoát khỏi tình trạng nguy hiểm. Nếu bạn nhận thấy trẻ có dấu hiệu sặc sữa, hãy làm theo các bước sau:
- Gọi cấp cứu ngay nếu trẻ có các triệu chứng sau:
+ Không tỉnh táo
+ Không thở
+ Thở rít hoặc thở nấc.
+ Không khóc, nói hay phát ra tiếng
+ Da tím tái
+ Nắm lấy cổ
+ Trẻ hoảng hốt, kích thích.
- Trong khi chờ đợi xe cấp cứu:
* Nếu trẻ bất tỉnh:
Bước 1: Lập tức gọi hỗ trợ từ người thân, cấp cứu y tế (gọi điện thoại, bật chế độ loa ngoài và làm theo hướng dẫn). Người cấp cứu có thể ngồi hoặc quỳ tùy theo điều kiện.
Bước 2: Ngay lập tức ép tim-thổi ngạt cho trẻ. Tiếp tục cấp cứu tại chỗ đến khi trẻ hồng trở lại hoặc có nhân viên y tế hỗ trợ.
* Nếu trẻ vẫn tỉnh táo nhưng không thở, không ho được:
Bước 1. Đặt trẻ vào vị trí:
Giữ trẻ nằm sấp trên cánh tay của bạn, được hỗ trợ bởi đùi của bạn. Giữ phần thân trẻ cao hơn đầu.
Bước 2. Vỗ lưng:
Dùng gót bàn tay của bạn đánh mạnh vào giữa hai bả vai của trẻ, tối đa năm lần.
Bước 3. Lật trẻ lại
Lật trẻ nằm ngửa một cách cẩn thận, giữ chặt đầu và cổ.
Bước 4. Ấn ngực
Đặt trẻ trên bề mặt chắc chắn, có thể vẫn là cánh tay của bạn. Đặt hai hoặc ba ngón tay vào giữa xương ức của trẻ và ấn nhanh tối đa năm lần.
Lặp lại việc đánh lưng và ấn ngực cho đến khi trẻ thở lại hoặc trẻ mất tỉnh táo.
Bước 5. Bắt đầu hô hấp nhân tạo (CPR) nếu trẻ bất tỉnh.
* Nếu trẻ còn ho được:
Nghiêng đầu trẻ sang một bên, lau sạch sữa ở mũi, miệng trẻ. Khuyến khích để trẻ ho. Tuyệt đối không dùng tay móc họng trẻ.
5. Phòng Ngừa
- Để tránh trẻ bị sặc sữa, khi cho trẻ bú, mẹ cần bế trẻ cao đầu, ở tư thế thoải mái, không cho trẻ bú khi đang nằm ngủ.
- Luôn theo dõi trẻ khi bú, nên cho trẻ ăn dưới ánh sáng để dễ dàng quan sát thấy được trẻ nuốt sau khi mút sữa và các hiện tượng tím (nếu có).
- Đối với trẻ bú mẹ, nếu sữa mẹ tiết ra nhiều mà trẻ không bú kịp, mẹ có thể làm giảm tốc độ của dòng sữa bằng cách dùng hai ngón tay kẹp bớt đầu vú lại.
- Với những trẻ bú bình, bố mẹ hãy chọn những bình sữa có núm vú phù hợp với lứa tuổi, giúp sữa xuống miệng trẻ không quá nhiều, không bị sặc. Khi cho trẻ bú, cần nghiêng bình sữa góc 45 độ để sữa chảy xuống đầy lỗ núm vú. Trẻ sẽ không phải mút nhiều, không khí ít vào sẽ hạn chế xảy ra tình trạng sặc sữa.
- Sau khi bú xong, nên bế trẻ nằm sấp trên vai hoặc ngực mẹ 15-20 phút, vỗ nhẹ lưng để trẻ ợ bớt hơi trong dạ dày, tránh đầy hơi sẽ kích thích gây sặc. Cha mẹ nên chia thành nhiều bữa nhỏ đặc biệt là đối với trẻ nhẹ cân.
- Đối với các trẻ có các dị tật vùng hàm mặt nên đi khám sớm để điều trị kịp thời và có các dụng cụ hỗ trợ để giảm thiểu nguy cơ sặc.
- Sặc sữa có thể xảy ra bất ngờ, nhưng với những kiến thức và kỹ năng cần thiết, bạn có thể bảo vệ trẻ khỏi những tình huống nguy hiểm. Hãy chia sẻ thông tin này với các bậc phụ huynh khác để cùng nhau tạo ra một môi trường an toàn cho trẻ!
Nguồn:
https://www.webmd.com/first-aid/choking-in-children
Bài viết khác
- Các hình thức thanh toán (22-06-2023)
- Hướng dẫn tra cứu hóa đơn điện tử (20-12-2024)
- Đón xem Radar Sản phụ khoa số 21: Ngừa thai khẩn cấp và tránh thai hằng ngày - Như thế nào là đúng? (17-12-2024)
- Đăng ký trực tiếp theo số thứ tự tại bệnh viện (07-11-2022)
- Khám đặt hẹn - Khám chuyên gia (07-11-2022)