HIV là một loại virus tấn công hệ thống miễn dịch của cơ thể. Nếu không được điều trị, có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và thậm chí tử vong. HIV lây lan qua các chất dịch cơ thể bị nhiễm bệnh, như máu, tinh dịch và sữa mẹ.
Ngày 01 tháng 12 , Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cùng các đối tác và cộng đồng sẽ kỷ niệm Ngày Thế giới phòng chống AIDS năm 2024 với chủ đề “ Đi theo con đường đúng đắn: Sức khỏe của tôi, quyền của tôi” nhằm kêu gọi các nhà lãnh đạo và công dân toàn cầu đấu tranh cho quyền sức khỏe bằng cách giải quyết sự bất bình đẳng cản trở tiến trình chấm dứt bệnh AIDS vào năm 2030.
Năm 2023 ước tính có khoảng 39.9 triệu người nhiễm HIV trên toàn cầu, khoảng 63000 người chết vì các nguyên nhân liên quan đến HIV, khoảng 1.3 triệu người mới nhiễm trong năm 2023.
Chúng ta phải ưu tiên và thu hút sự tham gia của tất cả những người nhiễm hoặc có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi HIV như trẻ em, nam quan hệ tình dục đồng giới, người sử dụng ma túy, người bán dâm, người sống trong nhà tù và các môi trường khép kín khác. Họ có quyền tiếp cận các dịch vụ y tế dự phòng, điều trị và chăm sóc bất cứ khi nào và ở đâu mà không có bất kỳ sự phân biệt đối xử nào, bất kể tình trạng nhiễm HIV.
Hàng năm, Việt Nam có khoảng gần 2 triệu phụ nữ mang thai và ước tính mỗi năm ở nước ta có hơn 3.800 phụ nữ mang thai nhiễm HIV. Nếu không có can thiệp thì với tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con khoảng 30-40%, ước tính mỗi năm Việt Nam có khoảng 1.140 - 1.520 trẻ em sinh ra nhiễm HIV từ mẹ. Nhờ tăng cường xét nghiệm và sử dụng các loại thuốc mới tỷ lệ lây truyền từ mẹ sang con giảm xuống dưới 2%.
Tổ chức Y tế Thế giới đã khuyến nghị các chương trình quốc gia dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con bao gồm ba chiến lược đồng thời:
- Phòng ngừa nhiễm HIV nguyên phát ở phụ nữ mang thai;
- Ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn ở phụ nữ nhiễm HIV;
- Các biện pháp can thiệp dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.
Hai chiến lược đầu tiên thường đạt được thông qua các phương pháp tránh thai và thay đổi hành vi, trong khi chiến lược thứ ba liên quan đến việc cung cấp dịch vụ cho phụ nữ nhiễm HIV và con của họ.
HIV lây truyền từ mẹ sang con trong giai đoạn mang thai, trong chuyển dạ sinh và cho con bú.
- Đối với giai đoạn mang thai: Cần tư vấn và xét nghiệm HIV sớm cho thai phụ, dùng thuốc kháng virus theo phác đồ để giảm nồng độ virus.
- Đối với giai đoạn chuyển dạ sinh: Song song với sự dụng thuốc kháng virus, cần áp dụng các biện pháp sản khoa làm giảm sự phơi nhiễm của thai với các dịch cơ thể của người mẹ.
- Đối với giai đoạn cho con bú: Cần tư vấn dùng sữa thay thế hoàn toàn song song với sử dụng thuốc kháng virus cho em bé trong 4 đến 6 tuần sau khi sinh theo chỉ dẫn của nhân viên y tế.
Việc xác định HIV ở trẻ được tiến hành ngay sau khi sinh (trước khi rời bệnh viện), lúc sáu tuần, lúc 12 tuần và lúc 22-24 tháng... bằng phương pháp xét nghiệm PCR. Dựa vào kết quả xét nghiệm này, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị, theo dõi tiếp cho trẻ.
Hiện nay, phụ nữ mang thai nhiễm HIV nếu được phát hiện sớm, tuân thủ điều trị thuốc kháng virus ARV, đảm bảo tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện, thấp hơn 200 bản sao/mL và áp dụng các biện pháp can thiệp hiệu quả trong suốt quá trình mang thai, khi sinh và khi cho con bú thì tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con sẽ xuống rất thấp, thậm chí là 0%.
Bài viết khác
- Khám đặt hẹn - Khám chuyên gia (07-11-2022)
- Đăng ký trực tiếp theo số thứ tự tại bệnh viện (07-11-2022)
- Hành trình kỳ diệu: Từ giấc mơ đến hồi sinh trẻ sinh non 26 tuần tại Bệnh viện Hùng Vương (10-01-2025)
- Điều trị ngoại trú thai bám vết mổ cũ (10-01-2025)
- Tật đầu nhỏ (10-01-2025)