1. Sốt xuất huyết Dengue có thường gặp không?
Vào thập niên 2000, bệnh sốt xuất huyết Dengue vẫn được biết là bệnh thường gặp ở trẻ em. Tuy nhiên, từ sau năm 2010, tỷ lệ người lớn mắc sốt xuất huyết Dengue tăng dần mỗi năm và đến năm 2020, tỷ lệ này đã vượt quá 50%. Cùng xu hướng đó, số phụ nữ có thai mắc sốt xuất huyết Dengue cũng tăng dần hàng năm và theo số liệu thống kê tại Bệnh viện Hùng Vương năm 2022, số thai phụ mắc sốt xuất huyết Dengue là 61 ca, gấp 12 lần so với số mắc năm 2021.
Tại Việt Nam, dịch sốt xuất huyết Dengue thường xảy ra vào mùa mưa. Tại miền Nam, bệnh lưu hành quanh năm, và số ca mắc nhiều nhất vào tháng 6 đến tháng 10.
2. Sốt xuất huyết Dengue là gì?
Sốt xuất huyết Dengue là bệnh gây ra bởi vi – rút và muỗi Aedes là nguyên nhân lây truyền bệnh chủ yếu. Ngoài ra, bệnh có thể lây truyền từ mẹ sang con, tiêm chích, truyền máu.
Triệu chứng bệnh sốt xuất huyết Dengue ở người không mang thai và mang thai là khá tương đồng.
Sốt xuất huyết Dengue có 3 mức độ:
+ Sốt xuất huyết Dengue
+ Sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo: thường bắt đầu ở thời điểm bệnh nhân hết sốt. Người bệnh lừ đừ, vật vã, nôn ói nhiều, đau bụng vùng hạ sườn phải, tiểu ít, tiểu máu, đi tiêu ra máu, chảy máu âm đạo.
+ Sốt xuất huyết Dengue nặng: huyết áp kẹp tụt, chảy máu khó cầm, tổn thương đa cơ quan
3. Sốt xuất huyết Dengue trong thai kỳ có nguy hiểm không?
Trong thai kỳ, hiện tượng pha loãng máu sinh lý có thể làm thay đổi sinh hiệu, dung tích hồng cầu (Hct) – chỉ số quan trọng trong chẩn đoán và theo dõi điều trị bệnh sốt xuất huyết.
Các dấu hiệu cảnh báo bệnh sốt xuất huyết Dengue trên phương diện cận lâm sàng: tràn dịch màng phổi, tràn dịch màng bụng, túi mật căng to,... thường khó khảo sát trong thai kỳ, nhất là khi thai to.
Do đó, việc chẩn đoán và theo dõi điều trị sốt xuất huyết Dengue trong thai kỳ vẫn còn nhiều thách thức.
4. Khi nào nghĩ đến bệnh sốt xuất huyết Dengue?
Khi có biểu hiện sốt cao liên tục, nhất là trong 3 ngày đầu, kèm các triệu chứng giống cúm (đau đầu, đau cơ, nhức 2 hốc mắt, buồn nôn, chấm xuất huyết li ti trên da).
Sau ngày 3, bệnh nhân có thể hết sốt, tuy nhiên, đây là thời điểm bệnh bước vào giai đoạn nguy hiểm. Nếu người bệnh chủ quan không đến khám tại cơ sở y tế và được điểu trị phù hợp, người bệnh có thể diễn tiến nặng và tử vong.
5. Nếu bệnh nhân mang thai, nghi ngờ mắc sốt xuất huyết Dengue, người nhà nên làm gì?
Hiện Bộ Y tế đã chỉ đạo Bệnh viện Sản Nhi tuyến tỉnh theo dõi và điều trị cả 3 mức độ sốt xuất huyết Dengue trong thai kỳ. Khi thai phụ có biểu hiện sốt, nên đưa bệnh nhân đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán xác định. Tất cả thai phụ mắc sốt xuất huyết Dengue, cần nhập viện điều trị và theo dõi sát tình trạng mẹ và thai.
6. Khi nào bệnh nhân không mang thai, mắc sốt xuất huyết Dengue cần nhập viện?
Nếu bệnh nhân không mang thai, cần nhập viện ngay khi có các dấu hiệu cảnh báo vì bệnh nhân có nguy cơ diễn tiến tụt huyết áp, xuất huyết nặng hoặc suy đa cơ quan.
7. Nguyên tắc điều trị sốt xuất huyết Dengue
Khi nhiệt độ > 38.5oC, bệnh nhân nên được lau mát, hạ sốt với Acetaminophen, liều từ 10 – 15mg/kg/lần. Tuyệt đối không sử dụng Ibuprofen để hạ sốt vì có nguy cơ gây chảy máu khó cầm.
Bù dịch có vai trò quan trọng trong điều trị bệnh sốt xuất huyết Dengue, nên hướng dẫn bệnh nhân tích cực uống nhiều nước và tránh các loại nước và thức ăn có màu đen, nâu, đỏ vì khó phân biệt khi bệnh nhân có biểu hiện chảy máu đường tiêu hóa, tiết niệu.
Trong thai kỳ, việc sanh hoặc mổ sanh không nên thực hiện trong giai đoạn nguy hiểm của bệnh (ngày 3 – ngày 7) và luôn có phương án dự phòng nguy cơ chảy máu trong lúc sanh hoặc mổ sanh.
8. Phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết Dengue như thế nào?
Hiện nay, tại Việt Nam, chưa có vắc – xin phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết Dengue. Biện pháp phòng bệnh chủ yếu là kiểm soát côn trùng trung gian truyền bệnh: tránh muỗi đốt, diệt bọ gậy (lăng quăng), diệt muỗi trưởng thành, vệ sinh môi trường và loại bỏ ổ nước ứ đọng.
Bs Đỗ Hoàng Nguyên - Khoa Cấp cứu Hồi sức tích cực Chống độc
Bài viết khác
- Khám đặt hẹn - Khám chuyên gia (07-11-2022)
- Đăng ký trực tiếp theo số thứ tự tại bệnh viện (07-11-2022)
- Hành trình kỳ diệu: Từ giấc mơ đến hồi sinh trẻ sinh non 26 tuần tại Bệnh viện Hùng Vương (10-01-2025)
- Điều trị ngoại trú thai bám vết mổ cũ (10-01-2025)
- Tật đầu nhỏ (10-01-2025)